W wielu spółdzielniach mieszkaniowych oprócz lokali stanowiących tak zwaną odrębną własność jest jeszcze wiele mieszkań, których status prawny określa się jako spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.
Czym się różnią?
Różnica pomiędzy tymi dwoma prawami jest następująca.
OWL – odrębna własność lokalu to tzw. „pełna własność” mieszkania oraz prawo współwłasności części wspólnych budynku, w którym mieszkanie się mieści – tj. klatki schodowej, schowków, strychów, suszarni itp. Oprócz tych dwóch praw właścicielowi mieszkania przysługuje też albo współwłasność ułamkowa gruntu, na którym budynek się znajduje albo też (w przypadku, gdy blok stoi na gruncie oddanym spółdzielni w użytkowanie wieczyste) prawo użytkowania wieczystego – także w formie ułamka jego całości.
Z kolei spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego to nie własność lokalu, a jedynie prawo ograniczone czyli prawo na cudzej rzeczy – tak to można najkrócej określić.
Nie mamy wtedy do czynienia z właścicielem mieszkania, lecz z osobą uprawnioną do lokalu mieszkalnego, które to prawo wywodzi ona z tytułu pokrycia tzw. wkładu budowlanego.
O jakichkolwiek współwłasnościach w częściach wspólnych budynku lub udziale w gruncie również wtedy nie ma mowy.
Oba te prawa jednak traktowane są podobnie przez rynek. Zasadniczo cena rynkowa za metr kwadratowy mieszkania o statusie odrębnej własności nie różni się od metra kwadratowego mieszkania spółdzielczego własnościowego. To ostatnie – jeśli uprawnieni zadbali o to wcześniej – może również mieć założoną księgę wieczystą, co często uważa się za atut.
Jeśli chcesz kupić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, nabędziesz nie lokal na własność, lecz prawo spółdzielcze. Oczywiście możesz starać się o przekształcenie prawa spółdzielczego w odrębną własność, lecz czy jest to możliwe, należy upewnić się w spółdzielni. Często zdarza się bowiem, że przekształcenie takie nie jest możliwe, gdyż spółdzielnia ma nieuregulowaną sytuację odnośnie gruntów, na których kiedyś wybudowano bloki mieszkalne.
Te kwestie z pewnością będzie można ustalić zasięgając porady radcy prawnego lub adwokata.
On też wytłumaczy indywidualne okoliczności dotyczące czynności związanych z zakupem mieszkania, jak również wyjaśni czy jest możliwe założenie księgi wieczystej albo przekształcenie prawa spółdzielczego w odrębną własność.